ตรวจ APOE ยีนกับเพื่อบอกโอกาสการเกิดอัลไซเมอร์ในชีวิตเดียวที่คุณมีอยู่นี้ได้แล้ววันนี้
1. APOE ยีนคืออะไร?
APOE (Apolipoprotein E) เป็นยีนที่เกี่ยวข้องกับการเผาผลาญไขมันและมีผลต่อความเสี่ยงในการเกิด โรคอัลไซเมอร์ โดยยีนนี้มี 3 รูปแบบหลัก คือ
- APOE ε2 – ลดความเสี่ยงต่ออัลไซเมอร์ (พบได้น้อย)
- APOE ε3 – เป็นรูปแบบปกติที่พบได้มากที่สุด (~60-75% ของประชากร)
- APOE ε4 – เพิ่มความเสี่ยงต่ออัลไซเมอร์ (พบได้น้อยแต่มีผลมาก)
2. โอกาสเป็นอัลไซเมอร์จากแต่ละยีน
หากคุณมี APOE ε4 ยีนเพียงตัวเดียว (ε3/ε4 หรือ ε2/ε4) ความเสี่ยงของคุณจะเพิ่มขึ้นเป็น ประมาณ 30-40%
หากคุณมี APOE ε4 สองตัว (ε4/ε4) ความเสี่ยงของคุณจะเพิ่มขึ้นเป็น 60-90% ซึ่งสูงกว่าคนทั่วไปถึง 10-15 เท่า
3. สามารถตรวจหา APOE ยีนได้ที่ไหน?
ปัจจุบันสามารถตรวจหายีน APOE ได้ผ่านการ ตรวจพันธุกรรม (Genetic Testing) ซึ่งสามารถทำได้ โดยจะตรวจเกี่ยวกับเรื่องอื่นๆได้ด้วยเป็นแพ็คเกจสำหรับการตรวจยีนครั้งเดียวใช้ได้ตลอดชีวิต เพราะ ยีนคนเราจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงใดๆ
- โรงพยาบาล เช่น โรงพยาบาลชั้นนำในไทยที่มีบริการตรวจพันธุกรรม
- บริษัทตรวจดีเอ็นเอ เช่น Geneus DNA testing แพ็คเกจซื้อได้ผ่าน Shopee ลิงค์นี้
- การตรวจสุขภาพเฉพาะทาง ที่แนะนำโดยแพทย์
ข้อควรรู้:
- การตรวจพบว่าคุณมียีน APOE ε4 ไม่ได้แปลว่าคุณจะเป็นอัลไซเมอร์แน่นอน
- พฤติกรรมการใช้ชีวิตมีผลต่อโอกาสเกิดโรค แม้ว่าจะมียีนที่เพิ่มความเสี่ยง
4. ปรับไลฟ์สไตล์เพื่อลดความเสี่ยง แม้มี APOE ε4
แม้ว่าจะมียีน APOE ε4 ก็ยังสามารถ ลดโอกาสเป็นอัลไซเมอร์ได้ถึง 50-80% ผ่านการใช้ชีวิตที่เหมาะสม เช่น
✅ ออกกำลังกายเป็นประจำ (150-300 นาที/สัปดาห์)
✅ รับประทานอาหารสุขภาพ (อาหารเมดิเตอร์เรเนียน, คีโตเจนิก)
✅ ควบคุมระดับน้ำตาลและอินซูลิน
✅ นอนหลับให้เพียงพอ (7-9 ชั่วโมง/วัน)
✅ ฝึกสมองให้แอคทีฟ (เรียนรู้สิ่งใหม่ เล่นเกมฝึกสมอง)
✅ จัดการความเครียดและใช้ชีวิตเชิงบวก
5. สรุป
- APOE ε4 เพิ่มความเสี่ยงต่ออัลไซเมอร์ แต่ไม่ใช่ตัวกำหนดที่แน่นอน
- สามารถตรวจหายีนนี้ได้ ผ่านการตรวจพันธุกรรม
- การใช้ชีวิตที่เหมาะสมสามารถลดความเสี่ยงได้ถึง 50-80% แม้จะมียีน APOE ε4
หากคุณมีประวัติครอบครัวเป็นอัลไซเมอร์ หรือกังวลเรื่องสุขภาพสมอง อาจพิจารณาตรวจพันธุกรรมและปรับไลฟ์สไตล์เพื่อป้องกันตั้งแต่เนิ่นๆ